Themistios. “Lambda Kitabı Yorumu, 9.” Çev. İlyas Altuner. Iğdır Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10 (2017): 9-15.
Felsefe tarihinin belki de en önemli eseri olan Metafizik toplamda on dört kitaptan oluşmaktadır. Bu kitapların bir kısmı metafizik biliminin problemlerini ele alırken, bir kısmı ise bu problemlerin çözümünü vermektedir. Lambda Kitabını bu eserin en önemli kitabı kılan şey, onun varlığın temel tözünü yani ‘Hareketsiz İlk Hareket Ettirici’yi anlatmasıdır. Bu nedenle Lambda Kitabı, eskiden beri değerli görülüp üzerinde çokça çalışma yapılmış bir kitaptır. Hem Grekçe hem de Arapça şerhleri yapılmış olan bu kitabın Arapça çevirileri İslâm dünyasında fazla rağbet görmüştür. Biz de, Arapça Metafizik çevirilerini, özellikle Lambda Kitabının çevirisini ele almayı düşündük. Okuyacağınız çeviri, Lambda Kitabının dokuzuncu bölümünün Themistios tarafından yapılan şerhinden ibarettir. Lambda şerhinin Yunanca aslı kaybolmuş, elimizdeki Arapça çevirisinden daha sonra Latince ve İbraniceye aktarılmıştır. Bu bölümde Themistios, Aristoteles’in, Tanrısal aklın mahiyetine ilişkin güçlükleri tartıştığı ve akıl, düşünme edimi ve düşünmenin nesnesinin aynı şeyler olduğunu kanıtlamaya çalıştığı kısmı yorumlar.